Kinh nghiệm của Cộng hoà Pháp: Đối tượng nộp thuế là trung tâm phục vụ

Tổng cục Thuế – Bộ Tài chính Kinh tế Công nghiệp Pháp hiện nay được coi là ngành mở đường cho phong trào cải cách của đất nước và có vị thế chính trị quan trọng do đã tiến hành thành công cải cách về thuế.

Quan điểm, tư tưởng cải cách thuế của Pháp

Người Pháp cho rằng: Nguồn gốc cách mạng về quyền con người là ở Pháp, cho nên quan điểm tư tưởng cải cách về thuế ở Pháp là cuộc cách mạng hoá về nhận thức trong quan hệ giữa cơ quan thuế và đối tượng nộp thuế (người nộp thuế) và lấy đối tượng nộp thuế (ĐTNT) là trung tâm phục vụ. Trước đây theo quan điểm cũ thì đối tượng nộp thuế là người bị quản lý, cơ quan thuế là người quản lý nên ĐTNT không được quan tâm đến. Cải cách thuế lần này của Pháp là lấy ĐTNT là trung tâm phục vụ. Bộ Tài chính Kinh tế Công nghiệp Pháp đã tiến hành công cuộc cải cách thuế bắt đầu từ năm 2001, đến nay là giai đoạn cuối của cuộc cách mạng lớn này.

2 giai đoạn cải cách

Công cuộc cải cách thuế của Pháp được tiến hành qua 2 giai đoạn:

– Giai đoạn 2001 – 2003 được xác định làgiai đoạn “xây dựng dịch vụ phục vụ ĐTNT chất lượng cao”. Trong giai đoạn này, sẽ xây dựng một cơ quan thuế lấy ĐTNT là trung tâm phục vụ, trên cơ sở quy định rõ các nguyên tắc để phục vụ như thế nào là tốt, có chất lượng và được định lượng hoá cho từng công việc, từng cán bộ công chức thuế khi tiếp xúc với ĐTNT. Tổng cục Thuế đã đưa ra 5 cam kết khi thực thi công vụ đòi hỏi cán bộ thuế phải tuân thủ được dán công khai tại cơ quan thuế để ĐTNT kiểm tra, giám sát. Đó là: Phổ biến hoá việc tiếp dân (trước đây quy định chỉ có 2 ngày/tuần) nay tạo điều kiện để ĐTNT dễ dàng tiếp xúc với cơ quan thuế. Giải đáp tất cả các cuộc điện thoại của ĐTNT hẹn gặp hay trả lời để các cuộc gọi đến đều được đáp ứng. Phục vụ tận nhà một số ĐTNT không đến được cơ quan thuế như: gửi tờ khai, nhận tờ khai thuế (người tàn tận, ốm đau…).Thông báo kịp thời ĐTNT biết những vướng mắc chưa giải đáp được, lý do, nguyên nhân cụ thể (không được im lặng). Xoá bỏ tính vô danh trong quan hệ với dân, có định danh rõ ràng như: Nói rõ tôi là ai? Chức danh? Đang giải quyết vụ việc gì?

Kết quả: 80% ĐTNT hài lòng với dịch vụ chất lượng cao của cơ quan thuế, trong đó có 10% cá nhân, DN rất hài lòng.

– Giai đoạn 2003 – 2005 được xác định là giai đoạn “tạo thuận lợi cho bạn thực hiện nghĩa vụ thuế”. Giai đoạn này gồm các nội dung: đưa ra 3 mục tiêu; củng cố 5 cam kết của giai đoạn I; đáp ứng theo nguyện vọng của công chúng như đã được tổng kết đánh giá và đặt ra các mục tiêu mới. Theo nguyện vọng thu được Tổng cục Thuế đã củng cố, mở rộng 5 cam kết cũ thành 9 cam kết của công chức thuế thể hiện cao tính chuyên nghiệptrong việc cung ứng dịch vụ cho ĐTNT và trở thành nếp “văn hoá thuế”. ĐTNT chỉ cần đến 1 chỗ là giải quyết được mọi công việc. Tổng cục Thuế còn tích cực cải cách hệ thống tin học để ĐTNT dễ tiếp cận, đối chiếu, theo dõi, báo cáo, kê khai thuế và trao quyền tự lựa chọn của ĐTNT khi tiếp xúc với cơ quan thuế. Trong giai đoạn này, thời gian tiếp dân kéo dài thêm bằng 5 ngày/tuần và ít nhất là 6 giờ/ngày. Từng bộ phận có thiết bị đánh giá được nguyện vọng, ý kiến của dân chúng đối với dịch vụ. Cơ quan thuế có camera để theo dõi các cuộc tiếp xúc, giải đáp trực tiếp của các cán bộ thuế với ĐTNT. Ở mỗi địa phương thành lập Uỷ ban của ĐTNT. Uỷ ban này thường xuyên tham khảo ý kiến của ĐTNT, điều tra thăm dò ý kiến và công bố các kết quả về đánh giá chất lượng phục vụ ĐTNT.

9 cam kết để thực hiện mục tiêu chương trình

– Tất cả các cuộc điện thoại đều được trả lời.

– Trả lời thư tín nhanh nhất (trước đây để hàng năm không trả lời).

– Lập hệ thống kiểm soát thời gian trả lời.

– Cơ quan thuế sẵn sàng tiếp đón ĐTNT, mở cửa liên tục để tiếp dân: Công khai danh tính của người phục vụ ĐTNT.

– Chỉ thông qua 1 cửa để giải quyết công việc.

– Xây dựng website phục vụ ĐTNT.

– Tạo điều kiện cho ĐTNT có tờ khai ngay tại nhà do cơ quan thuế gửi đến.

– Cơ quan thuế đều có cán bộ theo dõi khiếu kiện, đi đến tận nơi để giải quyết thắc mắc, khiếu nại về thuế.

– Luôn luôn tìm hiểu về sự hài lòng của người nộp thuế đối với cơ quan thuế (thuê Cty độc lập để kiểm tra, đánh giá khách quan phục vụ ĐTNT của cán bộ thuế và cơ quan thuế).

Hiện nay, Tổng cục Thuế Pháp là cơ quan đầu tiên được chứng nhận thành công trong hệ thống cơ quan lớn của Nhà nước Pháp về công cuộc cải cách. Cơ quan thuế trở thành 1 bộ máy quản lý luôn luôn sẵn sàng phục vụ nhân dân/ĐTNT. Được đánh giá là một cơ quan chu đáo, quan tâm và thông cảm với những khó khăn của ĐTNT.

Những quan điểm, tư tưởng và kết quả thành công của công cuộc cải cách về quản lý thuế của Tổng cục Thuế Pháp là những kinh nghiệm quý cần tham khảo để phục vụ cho công cuộc cải cách hành chính và hiện đại hoá ngành thuế Việt Nam từ nay cho đến năm 2010 đã được Bộ Tài chính, Chính phủ phê duyệt.

Theo DDDN.